Ferìgou
Lavandula angustifolia
Lamiaceae Labiaceae
Àutri noum : Devèndo, Lavando, Lavando-fino, Douvèndo, Badasso.
Noms en français : Lavande à feuilles étroites, Lavande vraie.
Descripcioun :Quouro se parlo de lavando, au nostre, se parlo de ferìgou o de devèndo. Es uno planto que vèn bèn dins li relarg roucassous de mountagno majamen sus lis adré. Se recounèis à soun espigo noun ramificado e à si fueio estrecho.
Usanço :Li proumiéri lavando fuguèron culido tre lou siècle XIXen ("culi li lavando dins lou sóuvage"). A la fin dóu siècle tout acò èi bèn engibra. Lis ome o li femo e lis enfant, segound li relarg, van dins li baiassiero emé lou voulamo e la trousso (lou guenchoun) pèr n'en faire la recordo. A la debuto dóu siècle XXen, aparèisson li proumié champ e li destilarié. Lis annado 1930 fuguèron l'age d'or de la lavando. Aro se n'en cultivo enca 4000 eitaro.
Port : Pichoto planto lignouso
Taio : 15 à 60 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Lavandula
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Ordre : Labiales
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 0,8 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Relarg à jóuinis aubret
- Roucaio
- Colo
- Basso mountagno
Estànci : Subremediterran à Coulinen
Couroulougi : Eurimediterranenco-Nord-Ouèst
Ref. sc. : Lavandula angustifolia Mill., 1768
(= Lavandula vera DC., 1915 )
Racambolo
Allium scorodoprasum
Amaryllidaceae Alliaceae
Àutri noum : Rocambolo, Aiet-d'Espagno.
Noms en français : Rocambole, Ail rocambole.
Descripcioun :La racambolo es un grand aiet prim emé de fueio larjo (10 à 15 mm) e claro d'ounte se vèi uno grosso costo. Trachis en mountagno dins li prado, lis ermas e li meissoun. Se recounèis à si bousseleto vióuleto founso à quàsi negro, au mitan de quàuqui flour pourpro dins un brout de 2 à 3 cm de larg.
Usanço :Es uno planto manjadisso, li fueio e li bousseleto se bouton dins lou manja dóu meme biais que l'aiet cultiva. Coume tóuti lis aiet èi bon pèr la santa de proun de biais (vèire çai-souto : anti-óussidanto, anti-enflamativo, anti-bateriano...). Ei pèr eisèmple vertuouso contro li verdau.
Port : Erbo
Taio : 60 à 120 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Allium
Famiho : Amaryllidaceae
Famiho classico : Alliaceae
Ordre : Asparagales
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : 6
Ø (o loungour) enflourejado : 2 à 3 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Meissoun
- Prado
- Ermas
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Allium scorodoprasum L., 1753